Analiza sytuacji gospodarczej Rosji na podstawie wypowiedzi rosyjskich komentatorów

Majkl Naki zrobił przegląd opinii rosyjskich komentatorów, w tym ekonomistów i przedstawicieli przemysłu, na temat aktualnej sytuacji gospodarczej Rosji. Wbrew oficjalnym przekazom, wiele z tych głosów rysuje pesymistyczny obraz kondycji gospodarki, wskazując na głębokie problemy w różnych sektorach.

Jednym z kluczowych wątków jest kryzys w rosyjskim przemyśle. Dyrektor Czerepowieckiego Zakładu Litynowo-Mechanicznego relacjonuje załamanie popytu i powszechne opóźnienia w płatnościach, nawet ze strony największych kombinatów. Jego zakład współpracuje z dziewięcioma sektorami gospodarki, a problemy dotykają górnictwa, metalurgii, budowy maszyn i rolnictwa. Podobne sygnały płyną z kanału Cargrad, gdzie wyrażana jest niepewność co do realizacji planów Putina, a sankcje są przedstawiane jako czynnik powodujący poważne straty. Problemy narastają także w sektorze lotniczym, gdzie brakuje krajowych samolotów, a terminy uruchomienia produkcji, w tym rzekomo “importozamieszczonego” Suchoj Superjet MS-21, są ciągle przesuwane. W najlepszym przypadku dochodzi do kanibalizacji samolotów w celu pozyskania części zamiennych.

Kolejnym istotnym aspektem jest działanie sankcji i ich konsekwencje. Mimo oficjalnych zapewnień o ich nieskuteczności, rozmowy z podmiotami zajmującymi się eksportem i importem ujawniają wysokie koszty związane z omijaniem restrykcji, co wpływa na cenę końcową produktów.

Polityka monetarna Banku Rosji, w szczególności wysoka stopa procentowa, jest szeroko krytykowana przez rosyjskich komentatorów. Kanał RGMZ (РГМЗ) informuje, że Magnitogorski Kombinat Metalurgiczny (MMK) obniżył produkcję stali w 2024 roku o 14%, co jest najniższym poziomem od 6 lat, a za jedną z głównych przyczyn podaje się właśnie wysoką stopę procentową. Biznes oczekuje także znacznie wyższej inflacji w 2025 roku niż prognozuje Centralny Bank. Telegramowy kanał Realnoje Obnisczanije (“Реальное обнищание”) zwraca uwagę, że przeciętny Rosjanin musi odkładać całą swoją pensję przez 41 miesięcy, aby kupić samochód, co jest najgorszym wynikiem od 10 lat.

Eksperci Centrum Analizy Makroekonomicznej i Prognozowania Krótkoterminowego (ЦМАКП) ostrzegają przed zagrożeniem masowych bankructw przedsiębiorstw, a ponad 20% firm z sektora przetwórstwa przemysłowego ma ryzykowny poziom obciążenia odsetkowego. Szef Rostiechu, Siergiej Czemizow, alarmuje o ryzyku wstrzymania eksportu produktów z długim cyklem produkcyjnym (takich jak lotnictwo i przemysł stoczniowy) przy obecnej polityce monetarnej, gdyż wysokie stopy procentowe sprawiają, że kontrakty eksportowe stają się nieopłacalne. Krytykowana jest również postawa Centralnego Banku, który, zdaniem komentatorów, nie zwraca uwagi na problemy realnego sektora gospodarki i koncentruje się na “ochładzaniu” gospodarki kosztem wzrostu.

Telegramowy kanał Mobilizaconnajna ekonomika (“Мобилизационная экономика”) zwraca uwagę, że przedsiębiorstwa zaciągają kredyty głównie na finansowanie kapitału obrotowego, a nie na inwestycje i modernizację, co wskazuje na problemy z płynnością finansową. Wzrost kosztów kredytów jest prawdopodobnie przenoszony na ceny, co dodatkowo napędza inflację.

Krytyce poddawane jest także “importozamieszczenie”. Oleg Cariew cytuje właściciela Rostselmaszu, Konstantina Babkina, który stwierdza, że Rosja nie poradziła sobie z importozamieszczeniem, a import z Zachodu został zastąpiony importem z Chin i Indii. Babkin wskazuje, że prowadzenie produkcji w Rosji jest droższe niż w innych krajach z powodu wyższych podatków, cen energii i metalu oraz wysokich stóp procentowych, co osłabia konkurencyjność.

Problemy dotykają również sektor transportu towarowego. Rada Ekonomiczna LDPR alarmuje o “granicy krachu” w tym sektorze, spowodowanej wzrostem kosztów leasingu i spadkiem wolumenu przewozów. Wielu przewoźników jest na skraju bankructwa, a nieuczciwa konkurencja dodatkowo obniża stawki.

Wielu komentatorów, w tym Konstantin Babkin i kanał Mobilizacyonnaja ekonomima (“Мобилизационная экономика”), zwraca uwagę na stagnację, a nawet stagflację w rosyjskiej gospodarce, charakteryzującą się brakiem wzrostu gospodarczego przy jednoczesnym wzroście inflacji. Spadek produkcji odnotowywany jest w wielu sektorach, w tym w budowie maszyn, przemyśle chemicznym, spożywczym, drzewnym, budownictwie, rolnictwie, górnictwie węglowym i metalurgii.

Wynika więc z tych wszystkich wypowiedzi, że w Rosji pogłębiają się ukrywane dotąd poważne problemy strukturalne i rosną bieżące wyzwania dla rosyjskiej gospodarki. Wysoka stopa procentowa Banku Rosji, skutki sankcji, trudności z zastąpieniem importu z zachodu, rosnące koszty produkcji i problemy z płynnością finansową przedsiębiorstw przyczyniają się do spowolnienia gospodarczego, a w niektórych sektorach wręcz do recesji. Mimo oficjalnych optymistycznych przekazów, obraz wyłaniający się z wypowiedzi rosyjskich urzędników i analityków jest daleki od stabilności i zapowiada coraz większe problemy dla rosyjskiej gospodarki.